0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

TRABZON – Türkiye’nin dünya başkanı olduğu ve yaklaşık 725 bin hektar alanda 13 vilayette üretimi yapılan ulusal eser fındıktan direkt ve dolaylı olarak 500 bin aile geçimini sağlıyor. Yaklaşan fındık hasadı dönemi öncesi üreticilerin gözü açıklanacak alım fiyatına çevrildi.
Geçen yıl Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 52 TL olarak açıkladığı fındık alım fiyatının yüksek enflasyon, artan döviz kuru ve katlanan maliyetler sebebiyle tıpkı oranda artırılması bekleniyor.

BEKAR: REKOLTE GEÇEN YILDAN DÜŞÜK

Ortahisar Ziraat Odası Lideri Mustafa Bekar, yaptıkları çalışmalar sonucunda fındıkta rekolteyi geçen yıla nazaran yüzde 25 dolayında düşük beklediklerini söyledi. Trabzon’da geçen yıl üretimin 52 bin ton olduğunu belirten Bekar, “Bu yıl yaptığımız müşahedeler sonucunda bunun 39 bin tona ineceğini iddia ediyoruz. Fındık oluşumu bahçelere nazaran değişiyor. Benim bahçemde geçen yıla nazaran göre yarı yarıya oranda fındık var. Bu yılın çok yağışlı geçmesi, bahçelerde yer yer külleme hastalığı oluşumu rekoltenin düşme sebeplerinden” dedi.

Mustafa Bekar, fındık üretiminde maliyetlerin geçen yıla nazaran büyük oranda arttığını belirtti. Son devirde petrol eserlerine gelen artırımların da maliyet artışlarını çok etkilediğini kaydeden Bekar, Tarım Bakanlığı’nın çiftçiye mazot takviyesi vermesi gerektiğinin de altını çizdi. Ziraat Odaları olarak her devir bakanlığa mazot dayanağı için davette bulunduklarını lisana getiren Bekar, bu davetlerinin yanıt bulmadığını ve çiftçinin yüksek maliyetler karşısında ezildiğini söz etti.

Ortahisar Ziraat Odası Lideri Mustafa Bekar

‘3,3 DOLARIN ALTI MAKUL OLMAZ’

“İğneden ipliğe her şeye gelen artırımlar karşısında fındığın fiyatının da fiyatı artması gerekiyor” diyen Ortahisar Ziraat Odası Lideri Bekar, geçen yıl açıklanan 52 TL’lik fiyatı olumlu karşıladıklarını belirterek beklentilerine yönelik şunları söyledi: “Geçen sene alan bazlı takviye hariç 52 lira verilmişti. Alan bazlı dayanağın fiyattan başka tutulması gerekiyor. 7 yıldır alan bazlı dayanak 175 lirada. Bu olacak iş değil. Bunun yine değerlendirilip yükseltilmesini bekliyoruz. Artık 175 lira bir şey tabir etmiyor. Çok artırımlar, fiyat dalgalanmaları göz önüne alındığında, Türkiye’de birtakım zahmetlerin olduğunu gösteriyor. 2018 ile 2022 ortasındaki fındığa verilen sayının 3.30 dolara tekabül ettiğini görüyoruz. Biz şu ortamda doların yükselmesi karşısında Türk lirası olarak şu fiyat olsun diyemiyoruz. Zira yarın ne olacağı aşikâr değil. Onun için 3.3 doların üzerinde bir sayı verilmesi gerekiyor. Bunun altına düşülürse makul bir fiyat olduğunu söyleyemeyiz.

Türkiye kaidelerine nazaran ve çiftçiyi de zorda bırakmayacak bir fiyat söylüyoruz. Kalkıp 5 dolar olsun diyemiyoruz. Türkiye’nin şu andaki durumu aşikâr. Devlet bütün bu hayat pahalılığı karşısında yapılan artırımlar karşısında Karadeniz’in olmazsa olmaz eserini es geçmesin. Bütün üreticinin gözü kulağı açıklanacak fiyattadır. Fiyatların makul olması hepimizin beklentisidir. Devlet de bu beklentiyi yerine getirmekle vazifelidir.”

‘PAZARA ERKEN İNDİRMEYİN’

Üreticinin fındığından yüksek randıman alması için de ihtarlarda bulunan Bekar şöyle devam etti: “Üreticimiz fındığını vaktinde toplamalı. Vaktinde toplanan fındık, olgunlaşmış, randımanı yüksek fındık demektir. Erken topladıkları takdirde hem kendileri hem de devlet ziyan eder. Zira erken toplanan fındığın randımanı düşük olur. Fındığı harmanlarken sert taban kullanılmalı, tercihen beton yer. Fındık yağmurdan korunmalı. Fındığın üzeri örtülmeli ve örtü ile fındığın ortasında 20 cm aralık olmalı. Fındık patostan sonra kumaş çuvallara koyulmalı, naylon çuvallar muhakkak tercih edilmemeli.

Fiyatın hür piyasada düşmemesi için eser pazara erken indirilmemeli. TMO’nun alım sezonunum beklenmesi üreticinin yararına. TMO’nun fındık alımına başlamasından bir mühlet sonra fındık pazara indirilebilir. Fındık baronlarının karşısında TMO’nun, devletin gücü olarak üretici için daima ve erkenden devreye girmesi gerek. Fındık fiyatının hasada başlanmadan açıklanması lazım.”

Trabzon Fındık Üreticileri Derneği Lideri İsmail Albayrak

ALBAYRAK: HERKES ÜRETİCİNİN SIRTINA BASIYOR

Trabzon Fındık Üreticileri Derneği Lideri İsmail Albayrak ise artan maliyetler karşısında fiyatın en az 3 kat artması gerektiğini tabir etti. Maliyetlerin geçen yıla oranla yüzde 300 arttığını söz eden Albayrak, “Şu an personel yevmiyesi 600 lira oldu. Petrol fiyatları çok fazla arttı. Ben 4 dönüm fındık bahçemi 3 bin 500 TL’ye biçtirdim. Gübre fiyatları yüzde 300 arttı. Geçen yıl kilosunu 30 liradan aldığım gübre bu yıl 80 lira oldu. Piyasa çok vahşileşti. Bu sistem üretici aleyhine, tefeciler faydasına çalışıyor. Herkes üreticinin sırtına basma uğraşı içinde. Zira üretici sahipsiz” tabirlerini kullandı.

Türkiye’nin tarım siyasetinin hakikat olmadığını ve tarımdan bile isteye vazgeçildiğini vurgulayan İsmail Albayrak, kırsal nüfusun kentlere göç ettirildiğini ve bunun sonucunda tarımın çöktüğünü söz etti: “Köylerde genç nüfus yok. Zira tarım artık kimseyi besleyemiyor. Herkes taşeron personel, süreksiz personel, güvenlik diye devlete sığınma peşinde. Bu vahim bir tablo. Dünya örgütlerinin davetiyle köyler boşaltıldı, birinci evvel tarım, sonra her şey çöktü. Yönetenler bunu göremedi mi? Gördüler fakat üreticinin çökmesi onların umurunda değil ki.”

‘FINDIK 150 LİRA OLMALI’

Üretimin yüzde 70’inin Türkiye’de olduğu fındığın piyasasının Avrupa’da belirlendiğini tabir eden Trabzon Fındık Üreticileri Derneği Lideri Albayrak, üreticinin yok sayıldığını lisana getirdi ve şöyle devam etti: “Fındık iç ve dış tefecilerin elinde. Siyasi iktidarla birlikte bu tefeciler fiyat belirliyor. Maliyet hesabı yok, geçim kederi yok, refah hissesi yok. Geçen yıl 70 lira istedik 52 lira verildi. İspanya’da kabuklu fındık satış fiyatı 10 euro. Oranın fındığının bizimki üzere bir kalitesi yok. 10 euro bugün 300 TL. Doğu Karadeniz’in fındığı olmazsa dünyada çikolata sanayii ayakta kalamaz. Yurtdışındaki fındığın kalitesi bizim fındığımızın randımanın yarı yarıya düşük düzeyinde. Lakin oradaki fındık 10 euroya satılıyor bizimki 52 TL’ye.

Geçen yıl benim fındığım yüzde 51 randıman verdi, 50 liradan fiyatını aldım. Bu yıl en az 3 katını vermesi gerekir ki rahat rahat bahçeme gireyim. Fındık fiyatının en az 150 lira olması gerekiyor. Ancak bu fiyatı vereceklerini iddia etmiyorum. Fiyatı belirleyen tefeciler. Kamu dediğimiz devlet otoritesi üreticinin yanında hal koymadığı sürece bu kısır döngü devam edecek.”